Pervers bekostigingssysteem bedreigt Immunologie bij azM.
De raad van bestuur van het Academisch Ziekenhuis in Maastricht (azM) overweegt op korte termijn de afdeling Immunologie te sluiten. Onbegrijpelijk. Het betreft de enige afdeling ten zuiden van de grote rivieren die is gespecialiseerd in ziektes als gevolg van een gebrekkig afweersysteem. Het is een belangrijk verwijscentrum voor gecompliceerde immunologische ziekten, zoals ontstekingen van hart en bloedvaten en diverse nierziekten. De afdeling staat in hoog aanzien bij specialisten en werd recent nog door patiënten als hoogste gewaardeerd in een landelijk tevredenheidsonderzoek.
De sluiting van Immunologie is een gevolg van de gebrekkige manier waarop de zorg tegenwoordig wordt gefinancierd. Marktwerking in de zorg werd ooit ingevoerd om via concurrentie de zorgkosten te verlagen. De introductie van diagnose-behandeling-combinaties (DBC) was bedoeld om de behandeling van ziektes te standaardiseren, om zo de goedkoopste aanbieder (ziekenhuis) te kunnen kiezen. Ruim vijf jaar na invoering van dit systeem blijven de kosten van de zorg onverminderd stijgen, en is het duidelijk dat marktwerking in de zorg niet werkt.
Voor een goed functionerende marktwerking is een uniform product nodig zodat vergelijking zinvol is. Aangezien ieder mens en iedere aandoening anders is, kan de zorg niet daadwerkelijk worden gestandaardiseerd. Het gevolg van de huidige financiering van zorg is dat fitte mensen met eenvoudige aandoeningen commercieel interessant zijn (de DBC kan dan snel worden afgesloten en gefactureerd), terwijl patiënten met meerdere ziekten of zeldzame aandoeningen een verliespost vormen voor ziekenhuizen. Handige zorgondernemers spelen hier op in, met de oprichting van vele priveklinieken waar in dagopname eenvoudige, maar financieel aantrekkelijke aandoeningen (zoals staat of liesbreuk) worden verholpen. Academische ziekenhuizen ondervinden juist de keerzijde hiervan: zij hebben zorgplicht voor alle patiënten onder wie ook die met meervoudige, moeilijke en zeldzame ziektes die financieel niet lucratief zijn. Vrijwel alle academische ziekenhuizen in Nederland verkeren hierdoor financieel in zwaar weer.
Een raad van bestuur die geconfronteerd wordt met een financieel tekort zal keuzes moeten maken. Zij zal productie die geld opbrengt willen uitbouwen, en minder lucratieve handelingen willen beperken. Zo kwam de raad van bestuur van het azM eerder tot het postcode beleid voor de afdeling immunologie, een afdeling die zich exclusief bezighoudt met gecompliceerde chronische ziekten die commercieel minder interessant zijn. Hoe scheef deze geldstromen nu lopen, wordt geïllustreerd door het feit dat een vroege herkenning en behandeling van een immunologische nieraandoening financieel niet wordt beloond hoewel daarmee chronische nierdialyse of niertransplantatie wordt voorkomen, terwijl nierdialyse op zich financieel zeer interessant is voor een ziekenhuis (waardoor een overcapaciteit aan dialysecentra is ontstaan). Kortom, het niet herkennen en niet vroegtijdig behandelen wordt hiermee bijna aangemoedigd.
Het eventuele opheffen van de afdeling Immunologie van het azM leidt tot een diaspora van zo’n drie á vierduizend patiënten naar andere academische centra. Door onderbreking van de bestaande verwijzpatronen zullen de kosten toenemen, en zonder enige twijfel ook het aantal sterfgevallen.
Met dank aan De Limbuger.
Reactie van emeritus hoogleraar immunologie van de
Universiteit Maastricht, Prof.dr. P.C van Breda Vriesman.
Op woensdag 12 januari 2011 gepubliceerd in De Limburger.
