Lagere uitkeringen, lager minimumloon, meer zelf betalen en schrappen in allerlei voorzieningen. Dat is de teneur van de bezuinigingsvarianten die de ambtelijke werkgroepen vandaag hebben gepresenteerd. De CG-Raad is hier zeer kritisch over, omdat chronisch zieken en gehandicapten zwaarder getroffen dreigen te worden dan de rest van Nederland.
De ambtelijke werkgroepen hebben vandaag een reeks mogelijke bezuinigingen gepresenteerd. Vooral de bezuinigingen op zorg en inkomen kunnen chronisch zieken en gehandicapten onevenredig hard treffen. Juist omdat chronisch zieken en gehandicapten gemiddeld genomen een aanzienlijk lager inkomen dan de gemiddelde Nederlander hebben.
AWBZ
Er wordt aangestuurd op het sterk versoberen van de AWBZ. Voorgesteld wordt om de functie begeleiding volledig te schrappen. De hoop is dat gemeenten dan inspringen, terwijl bij eerdere bezuinigingen al is gebleken dat dit onvoldoende gebeurt. Familieleden en mantelzorgers moeten meer zorgtaken op zich gaan nemen. Hierdoor dreigt een nog zwaardere belasting voor mantelzorgers dan nu al het geval is. En als klap op de vuurpijl kunnen eigen bijdragen verder worden verhoogd, terwijl veel mensen met een beperking nu al met een stapeling van eigen bijdragen te maken hebben.
Voorgestelde bezuinigingen treffen chronisch zieken en gehandicapten extra hard.
Eigen risico
Het beeld is dat chronisch zieken en gehandicapten minder aanspraak kunnen maken op zorg en voorzieningen en meer moeten betalen. Dat geldt ook op het terrein van de curatieve zorg. Voorgesteld wordt om het eigen risico te verhogen naar 775 euro, zonder dit te compenseren. Ook dit treft chronisch zieken onevenredig hard, omdat zij geen keus hebben: ze maken ook een hoog eigen risico volledig op. Daar komt dan nog een beperking van het basispakket bij en mogelijk nog 5 euro per huisartsenbezoek.
Arbeid en sociale zekerheid
De voorstellen van de werkgroepen zijn niet gericht op het aan het werk helpen van meer mensen. Terwijl dat het aangewezen recept zou zijn voor economisch herstel. In plaats daarvan wordt voorgesteld om fors te bezuinigen op re-integratiebudgetten. Daar bovenop worden de besparingen gezocht in het beperken van de hoogte en duur van uitkeringen en verlaging van het minimumloon. De rekening komt hiermee volledig te liggen bij de meest kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt.
Onderwijs
Het budget voor onderwijs aan kinderen met een beperking wordt gekort met 565 miljoen. De rugzakmiddelen gaan met 20% omlaag, en de klassen in het speciaal onderwijs worden bijna 40 procent groter. De commissie geeft zelf aan dat dat ten koste zal gaan van de onderwijskwaliteit. Wat de CG-Raad betreft is dit voorstel dan ook bij voorbaat niet houdbaar.
Iedereen is het erover eens dat de kwaliteit van onderwijs aan kinderen met een beperking nu te laag is. Investeren in plaats van bezuinigen is nodig om de kansen op werken en een diploma voor deze kinderen te vergroten.
De rekening
De CG-Raad vindt dat de politiek zich deze stapeling van effecten goed moet realiseren. Het is logisch dat de werkgroepen alleen naar de besparingsmogelijkheden hebben gekeken. Maar de politiek moet ook naar de consequenties van de maatregelen kijken. De rekening van veel maatregelen wordt bij gemeenten en samenleving gelegd. Maar nu al is duidelijk dat gemeenten en andere instanties niet de middelen hebben om de toegenomen zorgvraag op te vangen. Dit leidt tot maatschappelijke problemen en de vraag is of het op langere termijn echt bezuinigingen oplevert.
Bron: CG-Raad